ของขวัญแห่งฤดูกาล

ธรรมชาติชดเชยอากาศร้อนอบอ้าวให้เราด้วยผลไม้หลากรส ตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ไปจนถึงพฤษภาคม ราชันและราชินีแห่งผลไม้ ทั้งทุเรียน มังคุด มะม่วง มะยงชิด ลูกตาลอ่อน น้ำตาลสด แตงโม สับปะรด ต่างทยอยผลิดอกออกผลกันไม่ขาดสาย

นอกจากรสชาติของผลไม้สดแล้ว คนไทยเรายังชำนาญในการนำผลไม้มาปรุงเป็นอาหารจานอร่อย รวมไปถึงการแปรรูปผลไม้ให้ได้ลิ้มรสกันตลอดทั้งปีมาพลิกปฏิทินผลไม้ประจำฤดูร้อนดูว่าช่วงไหนที่ผลไม้แต่ละชนิดมีรสชาติที่ดีที่สุดกันค่ะ

มะยงชิด–ผลไม้ต้นฤดูร้อน

ผลไม้ต้นฤดูร้อนนี้ให้ผลผลิตแค่ปีละครั้ง โดยเริ่มออกผลตั้งแต่ช่วงต้นเดือนกุมภาพันธ์ไปจนถึงมีนาคม เมื่อหน้าร้อนมาถึง อย่าแปลกใจที่เราจะได้เห็นเค้กมะยงชิด น้ำมะยงชิดปั่น มะยงชิดสดคว้านแช่เย็น เป็นเมนูพิเศษตามฤดูกาลในร้านอาหารและคาเฟ่

แหล่งปลูกมะยงชิดที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสินค้า Geography Indication (เครื่องหมายที่ใช้กับสินค้าที่มาจากแหล่งผลิตซึ่งคุณภาพหรือชื่อเสียงของสินค้านั้นๆ เป็นผลมาจากการผลิตในพื้นที่ดังกล่าว) ต้องไปที่นครนายก ตั้งแต่ต้นเดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคม สวนมะยงชิดในจังหวัดนครนายกเปิดให้จองผลสดและจัดส่งถึงบ้าน บ้างเปิดสวนให้เข้าชมและขายผลที่เก็บใหม่จากต้น หลังฤดูกาลบางสวนแปรรูปมะยงชิดเป็นของฝากจากนครนายก เช่น หมี่กรอบมะยงชิด มะยงชิดอบแห้ง มะยงชิดลอยแก้ว ถ้าอยากชิมเครื่องดื่มและเมนูมะยงชิดนอกฤดู แวะไปที่สวนศรีทองคาเฟ่นครนายก (www.facebook.com/SeethongGarden) หากอยากชมสวน ชิม ช้อปมะยงชิดเก็บจากต้น แวะไปสวนละลองฟ้า-คุณแหม่ม ที่อำเภอเขาพระ จ.นครนายก

ลูกตาลอ่อน–น้ำตาลสดเมืองเพชร

ลูกตาลอ่อนเป็นของขวัญของต้นตาลโตนด ที่ให้ผลผลิตมาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ไปถึงพฤษภาคม แม้วันนี้แชมป์การปลูกต้นตาลโตนดจะตกเป็นของ จ.สงขลา แต่เมืองเพชรบุรียังครองความนิยมของความหวานหอมที่เป็นเอกลักษณ์จากน้ำตาลโตนด

นอกจากลูกตาลอ่อนเนื้อนุ่มหรือลูกตาลอ่อนลอยแก้ว ยังมีขนมตาล จาวตาลเชื่อม หรือที่เรียกกันว่าลูกตาลเชื่อมให้ชิมเป็นของหวาน หรือจะนำมาฝานเป็นชิ้นเล็กๆ กินคู่กับข้าวเหนียวมูนโรยมะพร้าวทึนทึกขูดตามด้วยน้ำตาลคลุกงาคั่ว เป็นขนมข้าวเหนียวลูกตาลของหวานที่มีชื่อเสียงของ จ.เพชรบุรี

อยากชิมน้ำตาลสดๆ ขนมหวานจากลูกตาลและชมวิถีชึวิตของชาวสวนตาลเมืองเพชร แวะไปที่ สวนตาลลุงถนอม และสวนตาลณรงค์ (www.facebook.com/Baansuantaan.Narong) อ.บ้านลาด จ.เพชรบุรี

แตงโม–หวานฉ่ำดับร้อน

เดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคม เป็นช่วงพีคของแตงโม การได้กินแตงโมเนื้อหวาน น้ำแตงโมปั่นก็ช่วยคลายร้อนจากอากาศได้เป็นอย่างดี คนไทยโบราณมีวิธีการคลายร้อนในมื้ออาหารด้วยเมนูปลาแห้งแตงโม ที่นำเนื้อปลาช่อนย่างไปตำละเอียดแล้วคั่วให้แห้ง ปรุงรสด้วยน้ำตาลทราย เกลือ และหอมแดงเจียว มาโรยบนเนื้อแตงโมรสหวาน กินเป็นของว่าง กินกับข้าวเหนียวมูนหรือข้าวสวย เป็นเมนูที่คนไทยนิยมกินในหน้าร้อนมาตั้งแต่สมัยอยุธยาเลยทีเดียว

แตงโมปลูกกันทั่วภูมิภาคของไทย ตั้งแต่ อยุธยา กาญจนบุรี กำแพงเพชร นครราชสีมา นครสวรรค์ นครพนม หนองคาย สกลนคร สระแก้ว ไปจนถึงเกาะสุกร จังหวัดตรัง ผลผลิตแต่ละท้องถิ่นจะมีรสชาติแตกต่างกันไป

มะม่วง–เปรี้ยว–มัน–หวาน ครบรส

เดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม เป็นฤดูกาลของมะม่วงนานาพันธุ์ มีให้เลือกตั้งแต่มะม่วงมันที่กินดิบได้แบบไม่ง้อเครื่องจิ้ม หากชอบรสเปรี้ยวอมมันเข็ดฟันเล็กน้อย ลองมะม่วงแรด มะม่วงแก้วขมิ้น และเขียวเสวย ถ้าอยากเพิ่มดีกรีความเปรี้ยวต้องมะม่วงน้ำดอกไม้ดิบ มะม่วงแก้ว และมะม่วงเบา สายหวานต้องชอบมะม่วงอกร่องที่ให้รสชาติหวานละมุน ในขณะที่มะม่วงน้ำดอกไม้มีความหวานซ่อนเปรี้ยวเล็กๆ เอาไว้

มะม่วงเป็นพืชที่นิยมปลูกกันทั่วไป ทำให้มีผลผลิตมากพอในการแปรรูปเป็นของหวานประเภทต่างๆ ให้ทานได้ตลอดทั้งปี

ทุเรียน–ราชันแห่งผลไม้

ทุเรียนคือราชาแห่งผลไม้ อาจจะเพราะหนามแหลมที่ดูคล้ายยอดมงกุฎร่วมกับรสชาติหวานมันเข้มข้นและกลิ่นหอมแรงที่มีเอกลักษณ์ ช่วงเวลาทองของทุเรียนที่ทยอยออกผลในเดือนที่ร้อนที่สุดของประเทศ คือ เมษายน มีผลผลิตมากที่สุดในเดือนพฤษภาคม ส่วนมิถุนายนก็ยังคงอยู่ในหน้าทุเรียน โดยทั้งหมดนี้เป็นผลผลิตจากทางภาคตะวันออก ในขณะที่ทุเรียนภาคใต้จะให้ผลผลิตได้ในช่วงกรกฎาคมถึงกันยายน

ทุเรียนรสดีที่มีการขึ้นทะเบียน Geographical Indication ระบุรสชาติ คุณภาพเฉพาะไม่เหมือนใครจากแหล่งที่ปลูก ได้แก่ ทุเรียนนนท์ ทุเรียนพันธุ์ก้านยาว หมอนทอง ชะนี กระดุมทอง และพันธุ์พื้นเมือง ที่ขึ้นชื่อในเรื่องของรสชาติความหวาน มัน เนื้อละเอียด ส่วนทุเรียนพันธุ์พื้นเมืองจันทบุรี ได้แก่ พันธุ์พวงมณี นกหยิบ ทองลินจง นวลทองจันทร์ กบสุวรรณ มีสีเหลืองสวย เนื้อหนาละเอียด รสหวานมัน ในขณะที่ทุเรียนหลินลับแลจากอุตรดิตถ์ให้รสชาติหวานมัน เนื้อละเอียด

ไปเที่ยวชมสวนชิมทุเรียนและอาหารเครื่องดื่มจากทุเรียนกันได้ที่ สวนสุภัทราแลนด์ (www.facebook.com/suphattraland) สวนเจริญทรัพย์ (www.facebook.com/SuanCharoenSap) สวนเคพี การ์เด้น จันทบุรี (www.facebook.com/KPgarden) ส่วนกรุงเทพฯ มีบุฟเฟ่ต์ผลไม้จุใจที่ โรงแรมใบหยกสกาย (baiyokebuffet.com/detail/FruitBuffet)

สับปะรด–หวานฉ่ำประโยชน์ล้ำ

สับปะรดปลูกกันทุกภูมิภาคของไทย แต่ละภาคมีพันธุ์สับปะรดที่ให้รสชาติโดดเด่น เช่น สับปะรดนางแล จังหวัดเชียงราย มีผลเล็กทรงกลม สับปะรดภูเก็ต จังหวัดภูเก็ต ที่มีกลิ่นหอม เนื้อหวานกรอบ กินได้กระทั่งแกน

เมื่อคราวที่สับปะรดนางแลล้นตลาด กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ฮัก ณ​ เชียงราย (www.facebook.com/HugNaChiangRai) แก้ปัญหาด้วยการนำผลผลิตแปรรูปเป็นพายสับปะรดทั้งลูก กลายเป็นของฝากจากเชียงรายที่สามารถจำหน่ายได้ตลอดปี

สับปะรดยังเป็นวัตถุดิบอาหารว่าง เช่น ม้าฮ่อ สับปะรดเชื่อม สับปะรดลอยแก้ว ที่ช่วยทำให้ชื่นใจได้เป็นอย่างดี แถมรสชาติหวานอมเปรี้ยวและมีกลิ่นหอม จึงถูกนำไปใส่ในขนมจีนซาวน้ำ แกงเหลือง แกงคั่วสับปะรด

เดือนเมษายนไปจนถึงมิถุนายนเป็นช่วงที่สับปะรดมีผลผลิตออกสู่ตลาดมากที่สุด มีให้เลือกชิมหลากหลายพันธุ์ได้ตามชอบใจ

เงาะ–หวานชื่นใจ

ผลเงาะคว้านเมล็ดแล้วนำไปแช่เย็นๆ ได้รสหวานเย็นกินแล้วสดชื่นมาก บางคนก็ขอเติมน้ำเชื่อมทำเป็นเงาะลอยแก้วใส่น้ำแข็ง บ้างนำไปใส่เยลลี่กลายเป็นเยลลี่เงาะที่เด็กๆ ชอบใจ บ้างนำไปใส่ในแกงคั่วหมูย่างเพื่อเพิ่มความหวาน

เงาะจะให้ผลผลิตหลังทุเรียนและมังคุด ทำให้มักพบผลไม้ทั้งสามชนิดวางขายอยู่ในช่วงเวลาเดียวกัน หากไปสวนทุเรียนและสวนมังคุดในระยอง จันทบุรี และตราด ก็จะได้ชิมเงาะไปพร้อมกัน

เงาะในไทยมี 3 สายพันธุ์ คือ เงาะโรงเรียน เงาะสีทอง และเงาะสีชมพู ซึ่งมีที่มาและถิ่นปลูกต่างกันไป นอกจากรสชาติหวานฉ่ำ เงาะยังเป็นผลไม้ราคาไม่แพงที่อุดมไปด้วยประโยชน์ เนื่องจากมีน้ำเป็นส่วนประกอบอยู่มาก ทำให้ช่วยดับร้อนให้ร่างกาย ทำให้รู้สึกสดชื่น นอกจากนี้ยังมีวิตามินต่างๆ และไฟเบอร์ เหมาะกับอากาศหน้าร้อนที่สุด

ขอบคุณธรรมชาติที่มอบผลไม้ประจำฤดูกาลนานาชนิดที่มีทั้งรสเปรี้ยว หวาน มัน ความกลมกล่อมให้เราได้ชื่นใจ คลายร้อน และมีความสุขท่ามกลางแสงแดดอันเจิดจ้าและอากาศร้อนเหลือใจ

ปฏิทินผลไม้ประจำฤดูกาล

มกราคม

กล้วยน้ำว้า, กล้วยหอม, ขนุน,​ ชมพู่,​ ชมพู่มะเหมี่ยว, ฝรั่ง, พุทรา, มะขามป้อม, มะขามหวาน, มะตูม, มะละกอ, ส้มเขียวหวาน,​ ส้มโชกุน, ส้มสายน้ำผึ้ง, สละ, เสาวรส, องุ่น, อ้อย

กุมภาพันธ์

กล้วยน้ำว้า, กล้วยหอม, ชมพู่, แตงโม, มะขามป้อม, มะขามหวาน,​ มะขามเทศ, มะตูม, มะปราง/มะยงชิด, มะละกอ, ลูกตาล, ส้มเขียวหวาน, ส้มสายน้ำผึ้ง, สละ, สับปะรด, เสาวรส, องุ่น, อ้อย

มีนาคม

กล้วยน้ำว้า,​ กล้วยหอม, ชมพู่, แตงโม, มะปราง/มะยงชิด, มะม่วง, มะละกอ, ลูกตาล, สละ

เมษายน

กล้วยน้ำว้า,​ กล้วยหอม, เงาะ, ชมพู่, แตงโม, ทุเรียน, มะม่วง, มะละกอ, มังคุด, ลิ้นจี่, ลูกตาล, ลูกหว้า, สละ

พฤษภาคม

กล้วยน้ำว้า, ขนุน, เงาะ, ทุเรียน,​ มะม่วง, มะละกอ, มังคุด, ลิ้นจี่,​ ลูกตาล, ลูกหว้า, สละ

มิถุนายน

กล้วยน้ำว้า, กระท้อน, ขนุน, เงาะ,​ ทุเรียน, มะม่วง, มะละกอ, มังคุด, ลองกอง, ลิ้นจี่, ระกำ, สละ, สับปะรด

กรกฏาคม

กล้วยน้ำว้า,​ กล้วยหอม, กล้วยหักมุก, กล้วยไข่, เงาะ,​ แตงไทย, ทุเรียน,​ ฝรั่ง, มะม่วง, มะยม, มะละกอ, เมล็ดบัว, ลองกอง, ลางสาด, ระกำ, ส้มโอ, สละ,​ สับปะรด

สิงหาคม

กล้วยน้ำว้า,​ กล้วยหอม, กล้วยไข่, เงาะ, ทุเรียน, น้อยหน่า, ฝรั่ง, มะเฟือง, มะยม, มะละกอ, มังคุด, ลองกอง, ลางสาด, ลำไย, ระกำ, ส้มโอ, สละ,​ สับปะรด, เสาวรส

กันยายน

กล้วยน้ำว้า,​ กล้วยหอม, กล้วยไข่, ทับทิม, ทุเรียน, ฝรั่ง, น้อยหน่า, มะกอกน้ำ, มะเฟือง, มะยม, มะละกอ, มังคุด, ลองกอง, ลางสาด, ระกำ, ส้มเกลี้ยง, ส้มโชกุน, ส้มโอ, สละ, เสาวรส, องุ่น

ตุลาคม

กล้วยน้ำว้า,​ กล้วยหอม, ขนุน, ทับทิม, ฝรั่ง, มะเฟือง, มะละกอ, มันแกว, ลองกอง, ลางสาด, ระกำ, ส้มเกลี้ยง, ส้มเขียวหวาน, ส้มโชกุน, ส้มบางมด, สละ, สาเก, เสาวรส, องุ่น

พฤศจิกายน

กล้วยน้ำว้า, กล้วยหอม, กล้วยไข่, แตงโม, ทับทิม, ฝรั่ง, มะขามป้อม, มะละกอ, มันแกว, ละมุด,​ ระกำ, ส้มเกลี้ยง, ส้มเขียวหวาน,​ ส้มโชกุน, ส้มบางมด, ส้มสายน้ำผึ้ง, สละ,​ เสาวรส, องุ่น, อ้อย

ธันวาคม

กล้วยน้ำว้า, กล้วยหอม, ขนุน, ชมพู่, แตงโม, ฝรั่ง, พุทรา, มะขามป้อม, มะขามหวาน, มะละกอ, ละมุด, ส้มเขียวหสาน, ส้มโชกุน,​ ส้มบางมด, ส้มสายน้ำผึ้ง, สละ, สับปะรด,​ เสาวรส, องุ่น, อ้อย